پنجم ارديبهشت‌ماه، يادآور شكست نيروهاي آمريكايي در سال 1359 در صحراي طبس است. اين واقعه، پس از آن روي داد كه جيمي‌كارتر، رئيس جمهور ايالات متحده، تصميم گرفت تا به ايران حمله نظامي كند.
به گزارش فارس، نويسنده وبلاگ "رويدادها "، مطلبي را با عنوان "سالروز شكست نظامي آمريكا در طبس " در وبلاگ شخصي خود منتشر كرده است.
بر اساس اين گزارش در بخشي اين مطلب آمده است:
بهانه اين هجوم، آزادي جاسوساني بود كه در سيزدهم آبان 1358 به اسارت دانشجويان پيرو خط امام درآمده بودند.
سران كاخ سفيد كه از حركت دانشجويان غافلگير شده بودند و توطئه‌هايشان آشكار شده بود، تصميم گرفتند از قواي نظامي استفاده كنند و با حمايت مزدوران داخلي و پشتوانه تبليغاتي خبرگزاري‌هاي استعماري به افكار خود جامعه عمل بپوشانند. و يكبار ديگر دولت دلخواه خود را در ايران به قدرت برسانند.
* اشغال سفارت آمريكا
ملت ايران، دسيسه‌هاي آن دولت مستكبر براي شكست انقلابشان را ديده بودند. آمريكايي‌ها پس از انقلاب، سعي مي‌كردند حضور خود را در ايران حفظ كند و بدين سبب نقاب دوستي بر چهره داشتند؛ اما رفتارهاي آنان، شك برانگيز بود؛
1- ملاقات مقامات آمريكايي با مهندس بازرگان به صورت محرمانه؛
2- پذيرش شاه ايران به بهانه معالجات پزشكي.
سابقه عملكرد اين كشور مستكبر، سبب شد تا مردم وقوع كودتايي بر ضدانقلاب خود را قطعي بدانند؛ از اين رو حدود 400 نفر از دانشجويان، سفارت را اشغال كردند و اعضاي آن را به گروگان گرفتند.
اسناد به دست آمده از لانه جاسوسي، نشان داد كه سفارت آمريكا، به مكاني براي طراحي توطئه بر ضدايران تبديل شده است و از اين روي آن را "لانه جاسوسي " ناميدند.
*علل و اهداف تهاجم نظامي
تداوم حركت انقلاب، بيداري دانشجويان و اتخاذ موضع فعال و افشاي دسيسه‌هاي آنان، همچون تلاش براي شكست يا انحراف مسير نهضت، باعث نااميدي استعمارگران از دستيابي دوباره به منافع و منابع ايران شد.
طولاني شدن اسارت گروگان‌ها، سبب تضعيف روحيه آمريكايي‌ها و شكستن غرور آنان شد؛ زيرا آنها عادت داشتند كه هميشه، پيروز باشند و تحمل شكست، برايشان بسيار دشوار بود، آن هم شكستي تاريخي از ملتي بيدار.
از جمله اهداف آمريكا براي اين تجاوز، بازيابي روحيه سران كاخ سفيد و سياستمداران آن، ترميم غرور آسيب ديده خويش، آزادي گروگان‌ها و تضعيف روحيه مردم ايران مي‌توان نام برد. بنا بود پس از اجراي عمليات آزادسازي گروگان‌ها، مراكز مهم اقتصادي و مكان شخصيت‌هاي مهم انقلاب نيز، مورد هجوم قرار بگيرد و كودتايي عليه نظام روي بدهد.
كاخ سفيد مي‌خواست با اين عمل، هم كار انقلاب را يكسره كند و هم ساير ملتها و دولت‌ها عبرت بگيرند. جيمي‌كارتر مي‌كوشيد تا با نمايش اقتدار نيروهايش، برگ زريني در كارنامه خود ثبت كند تا در انتخابات، دوباره براي رياست جمهوري برگزيده شود.
*نقشه دولت كارتر
سياستمداران كاخ سفيد، در ظاهر مي‌كوشيدند مسأله گروگان‌ها به صورت مسالمت‌آميزحل شود؛ حتي آنها پيش از آغاز برنامه نظامي، براي مذاكرات جديد، زمينه‌چيني مي‌كردند تا مسئولان ايران را غافلگير كنند؛ اما در واقع، مدت پنج‌ماه بود كه نيروهاي ويژه‌اي را براي اين كار در محيطي مشابه صحراي طبس در "آريزونا " آموزش مي‌دادند. بنا بود كه اين طرح، با نام "عمليات پنجه عقاب " چهارم تا ششم ارديبهشت 1359 اجرا شود.
برنامه اين گونه بود كه در شب اول، هشت بالگرد و هفت هواپيماي غول پيكر C-130 در عمق خاك ايران فرود بيايند.
سپس بالگردها و شبانه سوختگيري و به نقطه‌اي در نزديكي تهران پرواز كنند و تا شب بعد منتظر بمانند. بنا بود كه شب دوم گروه‌هاي ويژه‌اي به سفارت حمله كنند و همراه گروگان‌ها، به ورزشگاهي نزديكي سفارت بروند.
سپس به طور همزمان، فرودگاه مجاور اشغال شود و همه با هواپيمايي كه آنجا مستقر شده است، به پرواز درآيند.
سپس طرح پاياني اجرا مي‌شد كه شامل حمله به مراكز اقتصادي و اماكن شخصيت‌هاي مؤثر و كليدي و در نهايت كودتايي با همكاري عوامل ليبرال، ضد انقلاب و جاسوسان مستقر در ايران بود. سرانجام كارتر در نطقي، سقوط نهضت اسلامي را اعلام مي‌كرد.
طبق برنامه، چهارم ارديبهشت 1359ش، هفت فروند هواپيماي غول پيكر C-130 و هشت فروند بالگرد وارد مرز ايران شدند، در حالي كه نيروهاي ويژه عمليات، تجهيزات پيشرفته نظامي و وسايلي همچون جيپ، موتور سيكلت‌هاي تندرو و مخصوص عمليات و... همراه داشتند.
آنها از جنوب كشور وارد مرزهاي ايران شدند و با هماهنگي دولت بني‌صدر پس از طي حدود يكصد كيلومتر، بدون اينكه مانعي در مسيرشان باشد، در فرودگاهي متروكه، نزديك رباط‌خان طبس فرود آمدند.
بني‌صدر، پيش‌تر دستور داده بود كه تجهيزات ضدهوايي از مسير مورد نظر برداشته شوند. نيمه‌شب بود كه نيروهاي ويژه به صحراي طبس رسيدند. يكي از بالگردها از هواپيماي C-130 سوختگيري كرد و از زمين برخاست كه ناگهان بر اثر اشتباه خلبان با هواپيما برخورد كرد و هر دو آتش گرفتند.سپس بر اثر طوفان شن، دو بالگرد ديگر، دچار نقص فني شدند و از انجام عمليات باز ماندند.
در نتيجه اجراي طرح با هماهنگي كارتر متوقف شد و آمريكايي‌ها از بيم آنكه، همگي در طوفان شن نابود شوند يا اسير نيروهاي ايران بشوند، از فرصت شب استفاده كردند و فرار كردند.
آنان، آن‌قدر براي فرار عجله كردند كه هشت مزدور كشته شده، اسناد سري و محرمانه در بالگردهاي به جا مانده را باقي گذاشتند.
صبح هنگام به وقت آمريكا، هنگامي كه كارتر در تلويزيون ظاهر شد، از چشمان برافروخته و متورم وي، آشكار بود كه شب را نخوابيده است. وي اعلام كرد كه عمليات "پنجه عقاب " شكست خورده است. سپس اظهار كرد كه اسناد طبقه‌بندي شده سري، در بالگردها به جاي مانده است.
در واقع اين پيام، براي بني‌صدر، صادر شده بود. بي‌درنگ، بني‌صدر دستور داد چند بمب‌افكن، بالگردهاي به جا مانده را بمباران كنند. بر اثر اين خيانت، فرمانده سپاه يزد محمد منتظر قائم كه براي بازرسي و بررسي محل به آنجا رفته بود به شهادت رسيد.
*پيامدهاي اين واقعه:
شكست طبس، يك ضربه محكم بر پيكره استكبار و سبب رسوايي سران كاخ سفيد شد. آمريكا مي‌خواست مردم ايران را تنبيه كند؛ ولي نتيجه برعكس شد.
ديگر آنكه ملت ايران هوشيارتر و دشمني مستكبران اشكارتر شد، منافقان و همراهان داخلي استكبار جهاني رسوا شدند.
كارتر در پي آن بود كه پس از آزادي گروگان‌ها، دوباره براي رياست جمهوري برگزيده شود؛ ولي به سبب اين ناكامي و تصميم امام(ره)، مبني بر نگه‌داشتن جاسوسان تا برگزاري انتخابات، مردم ايالات متحده به كارتر رأي ندادند و وي در انتخابات، شكست خورد.
بعدها وي در مصاحبه‌اي گفت: "دوران رياست جمهوري من، بدترين دوره‌هاي رياست جمهوري در آمريكا بوده است؛ زيرا در آن زمان، دولت آمريكا در دست آيت الله خميني در ايران به گروگان گرفته شد. "
